P E R S B E R I C H T

Klankschrift biedt oplossing voor dyslexie

Psycholoog Dr. J.H. Oldenkamp heeft een oplossing gevonden voor dyslexie. Dat dyslectische kinderen moeite hebben met het verbinden van een letter met een klank valt volgens hem goed te begrijpen. Die verbinding is namelijk niet altijd dezelfde, want de uitspraak van een letter in onze geschreven taal is afhankelijk van de letters die ervoor of erna staan. Daarom heeft Oldenkamp een consequente schrijfwijze van het Nederlands ontwikkeld, die dyslectische kinderen na enige oefening foutloos kunnen lezen en schrijven. Deze schrijfwijze heet Klankschrift.

Klankschrift is voortgekomen uit Oldenkamps onderzoek naar de verschillen tussen de linker en rechter hersenhemisfeer. De linker hersenhelft leest letters lineair, en is in staat uitzonderingen op basis van voorgaande of nakomende letters te onthouden. De rechter hersenhelft leest in eerste instantie globaal, maar zodra deze hersenhemisfeer inzoomt op letters, dan dienen deze eenduidig te zijn. Bij dyslectische kinderen is de rechter hersenhelft dominant, en daarom hebben ze moeite met de inconsequenties in onze geschreven taal.

Volgens Oldenkamp ligt het probleem dus niet bij de kinderen die als dyslectisch zijn bestempeld, maar bij de schrijfwijze van onze taal. In Klankschrift worden letters altijd op dezelfde manier uitgesproken. Bovendien heeft Klankschrift genoeg aan twintig letters, want de klanken van de c, q, v, x, y en z worden volledig afgedekt door de andere letters.

Het gesproken Nederlands kent 15 klinkerklanken en 15 medeklinkerklanken. Omdat het alfabet maar vijf klinkers kent, worden de overige tien klinkerklanken geschreven als een combinatie van twee klinkers. Dat is niets nieuws, want dat zijn bijvoorbeeld oe en ui.

Om een voorbeeld te geven, de uitspraak van de klinkerklank in de woorden ‘de’, ‘hut’, ‘een’ (niet: ‘één’ maar ‘een’) is telkens ‘uh’. In Klankschrift wordt deze klinkerklank consequent geschreven als ‘u’, en die drie woorden daarom als ‘du’, ‘hut’, ‘un’. In plaats van ‘eigenlijk’ en ‘twintig’ worden deze woorden in Klankschrift geschreven als ‘eigenluk’ en ‘twintug’, want ook die ‘ij’ en ‘i’ worden daarin uitgesproken als de ‘u’ in ‘hut’. Voor wie de officiële schrijfwijze al heeft geleerd is dat aanvankelijk erg lastig om lezen of te schrijven. Maar voor mensen met een dominante rechter hersenhemisfeer is deze consequentheid juist een verademing. In een online document van slechts vier bladzijden wordt Klankschrift helemaal uit de doeken gedaan: http://www.pateo.nl/PDF/klangk-sgrift.pdf

Naar eigen zeggen heeft Oldenkamp een vergelijkbaar eenvoudige oplossing gevonden voor dyscalculie, want ook daar ligt een gebrek aan synchroniciteit tussen beide hersenhelften aan ten grondslag. Hij verzet zich sterk tegen de gangbare gedachtegang dat er iets mis zou zijn met het kind. Het probleem ligt volgens hem in de mismatch tussen de linker denkwijze achter de lesstof, zoals spellen of rekenen, en de rechter denkwijze van het kind. Volgens Oldenkamp is er daarom een nieuwe onderwijsmethode nodig voor kinderen met een dominante rechter hersenhemisfeer. Hij zoekt medestanders om dit tot stand te brengen.

© 3 augustus 2015, Pateo.nl