Wholly Science-Wegbereiders

Johannes Wardenier

Johannes Wardenier werd geboren op 20 september 1912 te Steenwijkerwold als tiende kind van Jan Wardenier (1869 – 1947) en Cornelisje Jongbloed (1870 – 1917). Als tiener had Jo ontdekt hoe een aandrijvingsmotor te ontwikkelen die nagenoeg geen brandstof verbruikte. Vanaf 1928 werden daarom de plannen ontwikkeld voor een grote fabriek (300 bij 280 meter) te Wolvega, waarin deze motor op grote schaal geproduceerd zou gaan worden. De 60 hectare grond hiervoor was al toegewezen, en de burgemeester van de gemeente Weststellingwerf, mr. E.N.W. Maas, evenals wethouder W. Muurling stonden geheel achter dit project. Ook werd de samenwerking met de Ford-fabriek in de UK al besproken. Wolvega zou het Eindhoven van Noord-Nederland gaan worden. Op 9 november 1934 zou de 22-jarige Jo Wardenier zijn grote demonstratie geven, en dit was destijds dagenlang voorpaginanieuws. Maar op de dag ervoor werd Jo gevraagd om naar het gemeentehuis te komen. In aanwezigheid van burgemeester Maas werd Jo ter plekke krankzinnig verklaart en acuut opgenomen. In een auto van Philips en met mensen van Philips werd hij naar de kliniek gebracht, waar hij acht dagen verbleef. Zijn motor werd snel weggehaald door “enkele heren” en is voorgoed uit het publieke domein verdwenen. Nadien wilde Jo niets meer te maken hebben met zijn uitvinding.

Toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak werd Jo tewerkgesteld in Duitsland. Maar tijdens een bomaanval wist hij te ontsnappen en sloot zich uiteindelijk aan bij een verzetsgroep in Brussel. Echter, in 1943 werd hij in Nijmegen door de Duitsers opgepakt met 200 distributiekaarten, valse papieren en illegaal drukwerk in zijn bezit. Hij doorstond vreselijke martelingen in kamp Buchenwald en kamp Wesseling. Vlak voordat hij bezweek wordt hij door een onbekende uit het kamp gehaald en in 1944 overgebracht naar een hospitaal, en vervolgens naar Eindhoven. Het bleek later dat Frederik Jacques Philips (1905 – 2005, Frits) deze helper was geweest, en dat hij in 1934 al contact had gezocht met Jo. Na zijn genezing keerde Jo, terwijl de oorlog bijna was afgelopen, terug naar zijn geboortestreek. Na de oorlog is Jo door Frits Philips benaderd met een blanco cheque om voor hen verder te werken aan zijn motor, maar Jo weigerde. Zonder verder arbeid te verrichten leefde Jo rustig en comfortabel verder, want opmerkelijk genoeg had hij aan geld blijkbaar geen gebrek. Op 27 juli 1960 te Meppel overleed de 47-jarige Johannes Wardenier.