Naar de Nederlandstalige introductiepagina van Pateo.nl
Naar het keuzemenu van Pateo.nl
Wisselen van taal op Pateo.nl

PateoPedia

Wilhelmina, de koningin van de miskramen

Na een miskraam en een doodgeboren jongetje had Wilhelmina nog drie miskramen. En tussendoor was er ook nog een zesde zwangerschap, waarover dadelijk meer. Maar laten we bij het begin beginnen. Wilhelmina Helena Pauline Maria werd op 31 augustus 1880 te Den Haag geboren als dochter van Emma van Nassau–zu Waldeck und Pyrmont (1858 – 1934) en Sebastiaan de Ranitz (1846 – 1916), omdat Emma’s echtgenoot, de op dat moment 63-jarige Willem van Nassau (1817 – 1890), vanwege syfilis onvruchtbaar was geworden. Vanaf 23 november 1890 werd Wilhelmina het onwettige hoofd van de Staat der Nederlanden. Zij trouwde op 7 februari 1901 in Paleis Noordeinde te Den Haag met haar achterneef Heinrich zu Mecklenburg (1876 – 1934); de Russische tsaar Paul I en diens echtgenote Maria Fjodorovna waren hun gemeenschappelijke overgrootouders. Nog in hun eerste huwelijksjaar, op 9 november 1901, kreeg Wilhelmina haar eerste miskraam. Toen ze kort daarop opnieuw zwanger werd wilde ze weg uit Den Haag, en ging ze naar paleis Het Loo, om daar in alle rust haar foetus te kunnen laten groeien. Maar op zondag 4 mei 1902, rond 22:30 uur, beviel ze van een doodgeboren jongetje, in het bijzijn van haar lijfarts (sinds 1891) Gerhard Hendrik Roessingh (5 april 1848, Haren – 1 juli 1919, ’s Gravenhage) en de Utrechtse gynaecoloog Benjamin Jan Kouwer (Wormerveer, 31 augustus 1861 – Utrecht, 8 januari 1933). Vier jaar later, waarschijnlijk te Noordeinde, volgde op 23 juli 1906 opnieuw een miskraam.

Rond begin 1907 ontmoette de 30-jarige Heinrich in een hotel in Den Helder de 20-jarige Mien Wenneker (1887 – 1973), die daar als kamermeisje werkzaam was. Zij werd de rest van haar leven Heinrichs minnares en kreeg van hem een woning in Amsterdam. In totaal kreeg Mien zes bastaardkinderen van Heinrich, naast ten minste zes bastaardkinderen bij zes andere vrouwen en diverse minnaressen waarbij hij geen kinderen verwekte zoals Fien de la Mar (1898 – 1965).

Toen Wilhelmina in 1908 opnieuw zwanger raakte trok ze zich in het geheim terug. Ze wilde weer weg uit Den Haag, maar naar Het Loo gaan was geen optie meer vanwege de voor haar traumatische gebeurtenissen uit 1902. Daarom koos ze voor paleis Soestdijk. Op vrijdag 30 april 1909 werd daar een dochter van Wilhelmina en Heinrich geboren, maar het bleek een verstandelijk beperkt meisje te zijn, met wat we sinds 1965 aanduiden als het syndroom van Down, maar in die tijd ‘mongoloďde idiotie’ werd genoemd. In de nacht van vrijdag 30 april 1909 op zaterdag 1 mei 1909 werd dit “mongooltje” omgeruild voor een pasgeboren meisje uit Baarn, en wel de dochter van Antje van der Grift (1884 – 1970) en Dirk de Ridder (1879 – 1965), die sinds 1907 waren getrouwd (zie onder). De volgende dag, op zaterdag 1 mei 1909, pleegden Heinrich en de Haagse bakker en wethouder Hubertus de Wilde (15 december 1853, Tholen – 18 juni 1929, Den Haag) als ambtenaar van de burgerlijke stand in de Rode Salon van paleis Noordeinde valsheid in geschrifte door de aangegeven dochter van Heinrich en Wilhelmina, omschreven als “een kind met een blozend gezichtje en goed van gewicht”, op te nemen in de burgerlijke stand. In werkelijkheid waren Wilhelmina en haar adoptiedochter nog in Soestdijk, en heeft deze Haagse wethouder deze baby nooit gezien. Als dank voor zijn loyaliteit werd diens zoon Jacob Adriaan de Wilde (7 januari 1879, Goes – 10 januari 1956, Den Haag), later in de jaren 30, tweemaal minister. Overigens bleef de naam van het valselijk aangegeven meisje nog wekenlang onbekend. Er werd uiteindelijk gekozen voor de roepnaam “Juliana” als verwijzing naar Juliana zu Stolberg (Stolberg, 15 februari 1506 – Dillenburg, 18 juni 1580), de moeder van de volksheld Willem de Zwijger (Dillenburg, 24 april 1533 – Delft, 10 juli 1584).

In werkelijkheid was Juliana de kleindochter van Dirk van der Grift, en ging de ‘mongoloďde’ dochter van Wilhelmina en Heinrich verder door het leven als Klaartje van der Grift (zie onder). Omdat Wilhelmina en Heinrich toch ook graag een eigen, volledig gezond kind wilden hebben bleven ze het ook na de adoptie van Juliana tevergeefs proberen. Daardoor volgden er op 23 januari 1912 en 20 oktober 1912 nog twee miskramen. Ondertussen had Heinrich al twee dochters bij Mien Wenneker. Vanaf 1914 leefden Wilhelmina en Heinrich volkomen langs elkaar heen. Op 4 september 1948 legde ze haar functie als het onwettige hoofd van de Staat der Nederlanden neer, en nam haar adoptiedochter deze onwettige functie van haar over. Wilhelmina overleed op 28 november 1962 te Apeldoorn.


De familie van Klaartje van der Grift

Dirk van der Grift (15 november 1855, Vleuten – 26 januari 1933, Baarn) werd geboren als tweede zoon en zevende kind van Pieter Erardus van der Grift (3 december 1816, Driebergen – 26 augustus 1880, Vleuten) en Annigje van Selm (11 mei 1820, Langbroek – 21 februari 1903, Vleuten), die op 27 juli 1843 in Breukelen-Nijenrode trouwden en in totaal tien kinderen kregen. Dirk van der Grift trouwde op 15 februari 1883 in Baarn met Clara Margaretha van Woudenbergh (28 november 1855, Linschoten – 17 november 1926, Baarn; Klara), dochter van Reijer van Woudenberg en Jacoba van Schaik. Dirk van der Grift en zijn vrouw Klara woonden en werkten op boerderij De Eult aan de Torenlaan 88 in Baarn, schuin tegenover paleis Soestdijk. Zij pachtten deze boerderij van het Koninklijk Domein Soestdijk. Zij kregen acht kinderen, waarvan hun zesde kind al op 1-jarige leeftijd overleed:

In 1909 raakte het gezin van Klara en Dirk van der Grift betrokken bij de “koninklijke” omruiltruc rond de geboorte van Juliana. Eind april van dat jaar kreeg hun oudste dochter Antje en haar man Dirk, nadat ze twee jaar getrouwd waren, een meisje. In de nacht volgend op 30 april 1909 werd hun pasgeboren dochtertje echter omgeruild voor de ‘mongoloďde’ dochter van Wilhelmina en Heinrich. De familie Van der Grift kreeg wellicht veel geld om mee te werken aan deze wisseltruc. Binnen deze familie was deze persoonsverwisseling bekend, maar ze spraken er niet over met mensen buiten de familie, althans zeker in het begin niet. In de burgerlijke stand van Baarn werd de omgeruilde dochter van Wilhelmina en Heinrich met terugwerkende kracht ingeschreven als Clara Margaretha Dirkje Jabikje van der Grift. Officieel zou deze ‘mongoolse’ Klaartje van der Grift geboren zijn op 19 januari 1899 als dochter van Klara en Dirk van der Grift, en niet van hun oudste dochter Antje en haar man Dirk. Dit werd gedaan om de verwisseling nog dieper te verstoppen, want Klara van der Grift–van Woudenbergh was op 30 april 1909 te oud om moeder te zijn geworden; ze was toen 53 jaar. En omdat de leeftijd van leeftijd van mensen met Downsyndroom moeilijk is in te schatten lukte deze leeftijdsfraude, mede omdat Klaartje pas op latere leeftijd buitenshuis kwam. Het laatste deel van haar leven werd Klaartje van der Grift verzorgd in een chic tehuis in Naarden. Zij is overleden op 27 november 1969 te Baarn! Officieel was ze toen 70 jaar oud, wat een ongewoon hoge leeftijd is voor mensen met het syndroom van Down. In werkelijkheid was deze ‘mongoloďde’ dochter van Wilhelmina en Heinrich echter 60 jaar oud toen ze stierf, wat gewoon was. Zij is begraven in Baarn. Het jaar daarop, op 21 januari 1970, overleed haar “oudste zus” te Blaricum. Daarvoor, rond 1960, woonde de 76-jarige Antje de Ridder-van der Grift in bejaardentehuis Nijenstede te Amersfoort, waar ze vertelde dat Juliana haar dochter was. Men dacht dat deze mevrouw verward was, maar ze sprak de waarheid.

Recht tegenover de hoofdingang van paleis Soestdijk, op precies een kilometer afstand, werd in 1815 een obelisk neergezet, bekend als de Naald van Waterloo, als eerbetoon aan de bijdrage die Guillot van Nassau op vrijdag 16 juni 1815 leverde in de aanloop naar het verslaan van Napoleon in de Slag om Waterloo op zondag 18 juni 1815. Schuin tegenover dit monument lag boerderij De Eult. Tegenwoordig is daar een manage gevestigd, genaamd Zonneveld. De familie Van der Grift kreeg later meerdere woningen aan de Torenlaan. Naast op nummer 88, waren dit de huizen op bijvoorbeeld nummer 94 en nummer 127.

Dirk van der Grift stond bekend om zijn mooie hengsten waarmee hij op landbouwtentoonstellingen vaak eerste prijzen behaalde. Hij fokte stamboekvee. Zijn boerderij werd regelmatig vereerd met een bezoek van leden van de “koninklijke” familie. Deze opa van Juliana overleed op 26 januari 1933. Bij zijn begrafenis was ook de intendant (eerste opziener) van paleis Soestdijk aanwezig, Johan Adolph de Jonge van Zwijnsbergen (25 april 1860, Helvoirt – 29 maart 1945, Soestdijk).


Gerelateerd:


Dit artikel is op zaterdag 27 januari 2018 geschreven door Johan Oldenkamp.

© Pateo.NL : Deze pagina is voor het laatst bijgewerkt op 2018/11/12.